DIL VE KONUŞMA TERAPISI
Dil ve Konuşma Terapisi nedir?
Dil ve konuşma bozuklukları çocuklarda önemli bir oranda görülen ve sosyal ilişkilerini, akademik başarılarını ve duygusal gelişimlerini ciddi düzeyde etkileyen sorunsal bir alandır. Bu nedenle yaşanan bu tür zorlukların erken dönemde ele alınması çocuğun yaşam kalitesini olumlu yönde etkileyecektir.
Dil ve konuşma bozukluğu hangi durumlarda fark ediliyor?
Belirli bir yaşa geldiği halde konuşmaya başlamama
Yaşıtlarına göre gelişiminde geride kalma
İşaretle ya da tek sözcüklerle iletişim kurmaya çalışma
Cümle kuramama
Kekeleme
Konuşma seslerinin bazılarını söylememe
Sesin normalden kısık ya da farklı çıkması
Anlaşılmayı etkileyecek düzeyde hızlı konuşma
Sesleri ve/veya heceleri yutma
Dil ve Konuşma Terapisi hangi alanlarda hizmet veriyor?
Kekemelik
Dil gecikmesi
Dil bozuklukları
Artikülasyon ve fonolojik bozuklukları
Konuşma terapisi almaya uygun grupta olan yaygın gelişimsel bozukluklar
Özel gereksinimli, gelişimsel yetersizliği olan çocuklara erken dil ve konuşma terapisi
İşitme kayıplı çocuklara konuşma ve dil terapisi
Yarık damak ve dudak
Özgün dil bozukluğu
Apraksi (konuşmanın programlanmasına ilişkin, sözcükleri üretmek ve istemli kas hareketlerini sağlayabilmek için gerekli motor beceriyi gerçekleştirememek)
Çocukluk döneminde en sık görülen dil ve konuşma bozuklukları
Akıcılık bozuklukları - Kekemelik
Kekemelik genellikle 2-5 yaşları arasında başlayan konuşmada akıcılık sorunudur. Konuşma sırasında hece tekrarı, blok, uzatma, ses ekleme gibi farklı şekillerde olabiliyor. Erkeklerde kızlara oranla 4 kat daha sık görülmektedir. Kekemeliği terapiyle belirli bir düzeyde kontrol etmek mümkündür ancak bunun için düzenli bir terapi süreci gerekir.
Artikülasyon ve fonolojik bozuklukları
Sesleri sesletmedeki güçlük ya da o ses yerine başka ses kullanılması şeklinde görülüyor. Örneğin; /r/, /s/, /k/ gibi sesleri söyleyememe ya da bu sesler yerine farklı sesler kullanma /ARABA/- /AYABA/, /KÖPEK/- T/ÖPET/ gibi. Bu durumda testler ile hatalı ses/sesler belirlenmekte ve oral-motor açıdan değerlendirildikten sonra bir terapi planı hazırlanmaktadır.
Gecikmiş konuşma - Dil gecikmesi
Bir yaşına geldiğinde bir çocuğun tek kelimelerle konuşması, en geç 1,5-2 yaşlarında en az 50 adet sözcük dağarcığına sahip olması, 2,5 yaş civarında 2-3 kelimelik cümleler kurabilmesi beklenir. Dil gelişimi farklı seyreden çocukların “geç konuşan normaller” dediğimiz gruba girmeleri olasıdır. Ancak bazen de konuşmada görülen bir gecikme, çocukta var olan ciddi bir problemin ilk belirtisi olabiliyor. Bu gibi durumlarda erken dönemde müdahalede cevap alma olasılığı ciddi düzeyde artmaktadır.